مقاله
همانگونه که در مقدمۀ این یادداشتها گفته شد، این مجموعه متشکل از یادداشتهای کوتاهی است که به معرفی برخی از رویکردهای متفاوتی میپردازد که میتوان در گروهدرمانی از آنها بهره برد. البته این توضیحات بسیار مختصر بوده و صرفاً برای آشنایی مخاطب با کلیات هر رویکرد نوشته شده است تا خواننده بتواند با پیدا کردن علاقمندی یا کنجکاوی خود، به مطالعۀ بیشتر در زمینۀ مورد علاقهاش بپردازد.
تحلیل رفتار متقابل و درمان تصمیمگیری مجدد دو نظریۀ جداگانه و مکمل هستند. درمان تصمیمگیری مجدد نوعی فرآیند عملمحورِ روانپویشی فشرده و کوتاهمدت است که توسط رابرت و ماری گولدینگ ابداع شد (گولدینگ و گولدینگ، ۱۹۷۹؛ جونز، ۲۰۰۴). تحلیل رفتار متقابل نیز نوعی نظریۀ شخصیت، رواندرمانی و تعامل انسانی است که توسط اریک برن پایهگذاری شد (سالومان، ۲۰۰۳). ترکیب این دو نظریه نوعی همآمیزی منحصربهفرد از اصول گشتالت و روانپویشی را در پی دارد که تجربۀ گروهی آن متمرکز بر کار گروهی در حضور دیگران است. این روش زبانی مشترک در اختیار اعضای گروه میگذارد تا از طریق آن والد (انتقادگر و نوازشگر) خود را شناسایی کنند، به کودک (انطباقیافته و طبیعی) درونیشان محبت ورزند و حالات ایگوی بزرگسال متوازنی را حفظ کنند تا روایتهای پیشنویسهای گذشتهای را که در کودکی نوشتهاند به چالش بکشند و به سمت «پذیرش کامل همان کسی که هستیم» حرکت کنند. علاوه بر حالات ایگوی فوقالذکر، چند مفهوم اصلی دیگر در نظریۀ تحلیل رفتار متقابل عبارتند از وضعیتهای زندگی، پیشنویسهای زندگی و آلودگی.
وضعیتهای زندگی به نتیجهگیریهای پیشبینیشده در مورد خود، دیگران و دنیا اشاره دارد. این پیشنویسها عمدتاً مبتنی بر نتایج نحوۀ تعامل افراد با مراقبان اولیهشان (دوران کودکی) هستند. برن نشان داد که وضعیت زندگی همسو با سبکهای دلبستگی، بهنوعی مشخص میکند که فرد جایگاه خود را در دنیا چطور میبیند (مثلاً من خوبم ـ توخوبی؛ من خوبم ـ تو خوب نیستی؛ من خوب نیستم ـ تو خوبی؛ من خوب نیستم ـ تو خوب نیستی). این باعث میشود افراد تصمیمات ناخودآگاهی بگیرند که بازتابی از وضعیت زندگی کودکیشان است. پیشنویس زندگی اقدام ناخودآگاهی است که به فرد امکان میدهد عشق، توجه یا مراقبت نامشروطی را که از دیگران طلب میکند به دست آورد.
عضو گروهی که خودش را بهصورت «فردی که کلاً عاطفی نیست» توصیف میکند ممکن است پیشنویس «تنها درصورتیکه هیجانهایم را ابراز نکنم، حالم خوب است» را ایجاد کرده باشد. منشاء این پیشنویس در گذشتۀ مراجع ردیابی میشود و در این مسیر، مراجع ترغیب میشود خاطرهای اولیه از این رفتار را بهصورت اولشخص تعریف کند. این کار به فرد و گروه امکان میدهد از نیازی که این انتخاب ناخودآگاه در گذشته رفع میکرده است آگاهی یابند و در عین حال، مراجع را قادر میسازد تصمیمی آگاهانه در خصوص نحوۀ تغییر همان روایتی بگیرد که پیشنویسهایش باعث شدهاند آن را بهطور پیوسته در زمان حال اجرای مجدد کند (مثلاً ایرادی ندارد که آسیبپذیر باشم و نیازهای خودم را رفع کنم؛ جوینز[1]، ۲۰۰۴).
قسمتهای دیگر:
دلبستگی و گروهدرمانی مبتنی بر ذهنیسازی
منابع
Goulding, M., & Goulding, R. (1979). Changing Lives Through Redecision Therapy.
Joines, V. (2004). The treatment of personality adaptions using redecision therapy. In Magnavita. J. (Ed.), Handbook of personality disorders: Theory and practice. Wiley & Sons Inc. (pp. 194-201).
Solomon, C. (2003). Transactional analysis theory: The basics. Transactional Analysis Journal, 33(1), 15–22.
[1] Joines