فراتر رفتن از یالوم (بخش 10) – گروه‌درمانی لکانی
مقاله
همان‌گونه که در مقدمۀ این یادداشت‌ها گفته شد، این مجموعه متشکل از یادداشت‌های کوتاهی است که به معرفی برخی از رویکردهای متفاوتی می‌پردازد که می‌توان در گروه‌درمانی از آنها بهره برد. البته این توضیحات بسیار مختصر بوده و صرفاً برای آشنایی مخاطب با کلیات هر رویکرد نوشته شده است تا خواننده بتواند با پیدا کردن علاقمندی یا کنجکاوی خود، به مطالعۀ بیشتر در زمینۀ مورد علاقه‌اش بپردازد.
نظریۀ لکانی یکی از نظریه‌های روان‌کاوی بود که توسط ژاک لکان (۱۹۶۶) پایه‌گذاری شد. لکان معتقد بود زبان و گفتمان با «دیگری» در واقع بازنمایی از ناخودآگاه است (گیرالدو، ۲۰۱۷). در اینجا «دیگری» همان کانونی است که نظریۀ لکان حول آن ایجاد شده است و به ابژه‌ای که در ابتدای زندگی «گم کرده‌ایم» اشاره دارد. ابژۀ گم‌شده نقطۀ مرجع تمایلات و محرک‌های ما می‌شود.
در نظریۀ لکان تأکید زیادی بر زبان می‌شود. گفتگوی داخل گروه نشان‌دهندۀ چیزی است که لکان آن را «خیالی» می‌نامد. این مفهوم نظریۀ لکان، یعنی ارتباط بین یک فرد و فرد دیگر، مدام به‌واسطۀ تجارب ناخودآگاه یکی از اعضا تحریف می‌شود (گیرالدو، ۲۰۱۲؛ ۲۰۱۷). می‌توان این مفهوم را در قالب تکرار عبارتی که یکی از اعضا بیان می‌کند، با لحنی کنجکاوانه یا مؤکد مشاهده کرد. با این کار، گروه به‌مثابه یک کل از فضای مشاهده، تأمل و تجدیدنظر دربارۀ پیامدهایی که این عبارت برای تجربۀ درونی اعضای گروه دارد برخوردار می‌شود.
امر نمادین در نظریۀ لکانی به‌صورت مجموعه‌ای از نمادهایی (مثلاً زبان) توصیف می‌شود که به‌عنوان موجوداتی سخن‌گو در آنها زندانی هستیم. این مفهوم نشان می‌دهد که ما انسان‌ها در ساخت دنیای اطراف‌مان، برقراری ارتباط با آن و همچنین درک آن محدود به زبان هستیم (گیرالدو، ۲۰۱۲؛ ۲۰۱۷). ژوئی‌سانس تجربه‌‌‌ای شدید و ترکیبی از تنش، درد و لذتی است که افراد به دلیل فقدان دیگری یا تمایل به او مدام به دنبالش هستند (گیرالدو، ۲۰۱۲؛۲۰۱۷).
قسمت‌های دیگر:
دلبستگی و گروه‌درمانی مبتنی بر ذهنی‌سازی
تحلیل رفتار متقابل و درمان تصمیم‌گیری مجدد
منابع
Giraldo, M. (2017). Between desire and Jouissance: Lacanian view of a clinical group vignette. International Journal of Group Psychotherapy, 67(Supp1), S71–S78.
دیدگاه خود را بنویسید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.